Verzadigde vetten, goed of slecht?

Verzadigde vetten, goed of slecht?

De voedingswereld zit vol mythes, tegenspraken en foute informatie. In dit artikel bekijk ik de verzadigde vetten van naderbij. Het onderwerp wordt door een meerderheid van mensen onterecht gelinkt aan ongezonde voeding. De oorzaak voor deze foutieve conclusie ligt bij de publicatie van onjuiste en vervalste onderzoeksresultaten uit de jaren ’80 en ’90. Je kon het zo gek niet bedenken of er kwam een lowfat versie van op de markt, rood vlees werd bijna verbannen wegens slecht voor het hart en boter werd aangekeken als het ultieme kwaad.

Vetten bevatten zowel verzadigde als onverzadigde vetzuren. De term verzadigd of onverzadigd wijst eigenlijk op de chemische vorm van de molecule. Elke koolstofatoom in de molecule is gebonden aan een waterstofatoom. Bij onverzadigde vetten zijn één of meerdere dubbele koolstofbindingen aanwezig. De verzadigde vorm maakt de moleculen stabieler. Hierdoor is er bij blootstelling aan hitte een minder snelle afbraak naar vrije radicalen. Dit is interessant om te onthouden bij het koken.

De bovenstaande uitleg geeft een duidelijk beeld van de opbouw van vetten en biedt het inzicht dat een gezonde dosis verzadigde vetten thuishoren in een gebalanceerd dieet. Recent onderzoek ontkracht immers onderstaande mythes:

1. verzadigde vetten leiden tot hart- en vaatziekten

Recente onderzoeke tonen aan dat vetconsumptie niet leidt tot grotere hoeveelheden vetten in het bloed.Het tegendeel blijkt. Immers wanneer de onderzoekers de vetconsumptie verdubbelden of zelfs verdriedubbelden, was er geen merkbare verhoging van verzadigd vet waar te nemen in het bloed. Bij sommige mensen werd zelf een verlaging waargenomen De onderzoekers stelden vast dat een verhoging of verlaging van de koolhydraten in de voeding wel een negatieve invloed had op de hoeveelheid vet in het bloed

2. verzadigde vetten maken ons dik

Overdaad schaadt. Wanneer je meer caloriëen opneemt dan je verbruikt leidt tot toename van het lichaamsgewicht. Maar dit heeft niets te maken me de verzadigde vetten zelf. Tijdens de lowfat periode werden vetten verbannen of geminderd in het dieet. Dit zorgde ervoor dat er iets anders in de plaats kwam : de koolhydraten. Het gevolg is bekend. Mensen werden nog zwaarder en het obesitas gehalte steeg wereldwijd.

Onderzoekers toonden aan dat de opname van te veel koolhydraten omgezet wordt in vetten. Daarnaast bleek dat het lichaam verkiest om vetten te verbranden in plaats van op te slaan bij een dieet met een hoger aantal vetten en minder koolhydraten. Sommige proefpersonen verloren met een bovenstaand dieet tot 10kg lichaamsgewicht tijdens het onderzoek dat 18 weken duurde.

Nu deze mythes ontkracht zijn, is het tijd om de voordelen van verzadigde vetten op een rij te zetten:

1. verzadigde vetten hebben een positief effect op ons hormonaal balansHet vrije testosteron gehalte in het lichaam is hoger bij mensen die verzadigde vetten consumeren. Testosteron is niet alleen belangrijk bij het seksueel functioneren maar in de opbouw van spiermassa, weefselherstel en om je immuunsysteen te versterken. Tenslotte is ook een link tussen verzadigde vetten en cortisol, oestrogeen en progesteron.
2. verzadigd vet versterkt ons immuunsysteemDe verzadigde vetten in bijvoorbeeld kokosolie of boter van grasgevoede dieren ondersteunen ons immuunsysteem. Onderzoekers stelde zelfs een link vast tussen het gebruik van deze verzadigde vetten en een verbeterd immuunsysteem bij hiv-patiënten. Tot slot bestrijden deze vetten ook slechte bacteriën in het maag- en darmstelsel.
3. verzadigde vetten versterken de leverVerschillende studies onderschrijven de beschermende rol van dierlijk vet bij leverschade veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik. Daarnaast beschermen deze vetten de lever ook tegen de toxines waarmee mensen dagelijks in aanraking komen via lucht en voedingsmiddelen.

4. verzadigde vetten zijn nodig voor het opnemen van vitaminenVetten helpen vitaminen opnemen. Daarom is de combinatie van groenten met vetten belangrijk. De vitaminen in rundslever zijn veel hoger gedoseerd en worden sneller opgenomen dan die in fruit of groenten. Dit gebeurt dankzij de aanwezige vetten. Of neem bijvoorbeeld eigeel, een verzadigd vet, bevat veel vitamine A en D.
5. verzadigde vetten verbeteren je cholestorol profielLowfatvoeding bevat meestal een hoog koolhydraat gehalte, In vergelijking een high fat patroon. Dit geeft een positief effect. Je slaat immers minder triglyceriden (slechte vorm van vet) op en de HDL-cholesterol (goede cholesterol) verhoogt.

Conclusie

Een gebalanceerd dieet bevat ook verzadigde vetten. Ze zijn namelijk onmisbaar voor een gezond lichaam. Wil je echt gezonder en fitter worden, verlaag dan de hoeveelheid koolhydraten dat je dagelijks consumeert. Deze laatste worden veel meer gelinkt aan obesitas en hart- en vaartziekten dan verzadigde vetten.

geschreven door Thomas Fiers Thomas Fiers Personal Training

Bronnen:
Volek, JS. Testosterone and cortisol in relationship to dietary nutrients and resistance exercise. Journal of Applied Physiology, Jan, 1999, 82
Garg, M L, Federation Of American Societies for Experimental Biology (FASEB) Journal, 1988, 2:4, “Meeting Abstracts,”American Oil Chemists Society Proceedings, May 1998, 7, Chicago, Il.
Emken EA, Dietary linoleic acid acid influences desaturation and acylation of deuterium-labeled linoleic and linolenic acids in young adult males. Biochemical Biophysical Acta, Aug 4, 1994; 1213 (3) 277-278

Cha, Y S and D S Sachan, Journal of the American College of Nutrition, Aug 1994 13 (4): 338-43, Nanji, A A, Gastroenterology, Aug 1995, 109 (2) 547-54